Αχ�ιάν Τζαμί Ξάνθης

Το τζαμί βρίσκεται στην Παλιά Πόλη, στη σημερινή συνοικία της Ακροπόλεως ή Αχριάν Μαχαλεσί (Ahrian Mahalle). Το τέμενος είναι ένα μονόχωρο και κτισμένο με πέτρες και ξυλοδεσιές. Ο μιναρές βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη του κτιρίου και ο εξώστης του επικάθεται σε δυο δακτυλιοειδή επίπεδα που στηρίζονται σε οδοντωτά φουρο�σια. Το τέμενος περιλαμβάνει το αρχικό κτίριο και μεταγενέστερες προσθήκες. Στο εσωτερικό του είναι απλό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το μιχράμπ, το οποίο παλαιότερα ήταν διακοσμημένο με απλό σχέδιο μπαρόκ τεχνοτροπίας. Σήμερα, η πλευρά του τζαμιο� που είναι στραμμένη στη Μέκκα (κίμπλα) είναι επενδεδυμένη με σ�γχρονα ανατολίτικης τεχνοτροπίας πλακίδια. Το μιμπέρ (άμβωνας) βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο του εσωτερικο� του τεμένους και διακοσμείται με γεωμετρικά νεοκλασσικά σχέδια. Στο τέμενος αυτό αναφέρεται πιθανότατα ο Εβλιγιά Τσελεμπή κατά την περιοδεία του στην περιοχή στα τέλη του 17ου αιώνα και αναφέρει ότι στο χώρο του τζαμιο� υπήρχε και ιεροσπουδαστήριο. Στη βορειοδυτική πλευρά του τεμένους βρίσκεται νεκροταφείο, στο οποίο σώζονται σήμερα 28 τάφοι, 16 από αυτο�ς φέρουν ενεπίγραφες πλάκες, οι οποίες χρονολογο�νται από το έτος 1580 μέχρι το 1896. Οι παλαιότεροι τάφοι του τέλους του 16ου αιώνα βοηθο�ν στην χρονολόγηση της ίδρυσης του τεμένους.