Culture ()

O αρχαιολογικÏŒς χÏŽρος των Αβδήρων, στο ακρωτήριο Μπουλο�στρα, περιλαμβάνει το βÏŒρειο και το νÏŒτιο περίβολο, την ακρÏŒπολη της αρχαίας πÏŒλης και τα νεκροταφεία της, που εκτείνονται κυρίως στα ΒΔ, Β και ΒΑ και χρονολογο�νται στην αρχαÏŠκή, κλασική και ελληνιστική περίοδο. Στο χÏŽρο του βορείου περιβÏŒλου σÏŽζονται τμήματα του τείχους και μονÏŒχωρα κτίσματα της παλαιÏŒτερης πÏŒλης των Κλαζομενίων της Μικράς Ασίας, του 7ου αι. π.Χ., τμήματα του τείχους των Τηίων, του 6ου-5ου αι. π.Χ., νεÏŽσοικος της ίδιας εποχής, που βρισκÏŒταν στο ΒΑ άκρο του λιμανιο�, πριν η περιοχή γίνει χερσαία απÏŒ τις προσχÏŽσεις, ερείπια ενÏŒς ιερο� της Δήμητρας και της ΚÏŒρης, που χρονολογείται στον 6ο-4ο αι. π.Χ., και το ελληνιστικÏŒ νεκροταφείο. Το κυρίως ανασκαμμένο και επισκέψιμο τμήμα του αρχαιολογικο� χÏŽρου βρίσκεται κοντά στο σημερινÏŒ λιμάνι. ΠρÏŒκειται για το δυτικÏŒ τμήμα του νοτίου περιβÏŒλου της πÏŒλης, στο οποίο διακρίνονται το δυτικÏŒ τείχος, π�λη με π�ργους, δρÏŒμοι και κατοικίες. Τα πρÏŽτα κτίσματα που συναντά ο επισκέπτης πριν εισέλθει στην αρχαία πÏŒλη είναι κατοικίες των αυτοκρατορικÏŽν χρÏŒνων, που δεν ακολουθο�ν το ιπποδάμειο σ�στημα, η κοιμητηριακή βασιλική του χριστιανικο� νεκροταφείου του Πολυστ�λου, και τα ερείπια πολυτελο�ς λουτρο� των αυτοκρατορικÏŽν χρÏŒνων, απÏŒ το οποίο διακρίνεται μία ελλειψοειδής αίθουσα και η κλίμακα που οδηγεί στα υπÏŒκαυστα. Η οικιστική φάση που διακρίνεται ανήκει στα αυτοκρατορικά χρÏŒνια. 
ΕκτÏŒς απÏŒ τα επισκέψιμα τμήματα του χÏŽρου υπάρχουν πολ� περισσÏŒτερα ανασκαμμένα που απέχουν αρκετά μεταξ� τους, αλλά σε κανένα απÏŒ αυτά η ανασκαφή δεν έχει ολοκληρωθεί. Στο νÏŒτιο άκρο υψÏŽνεται η ακρÏŒπολη της αρχαίας πÏŒλης, ÏŒπου σÏŽζεται μÏŒνο τμήμα του αρχαίου τείχους, ενÏŽ στο δυτικÏŒ άκρο της, στη θάλασσα, διακρίνεται ο λιμενοβραχίονας του δυτικο� λιμανιο�. Το δε�τερο λιμάνι της πÏŒλης, το ανατολικÏŒ, βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νοτίου περιβÏŒλου. ΕδÏŽ επίσης διακρίνεται ο λιμενοβραχίονας και αποθήκες. Αν και η εικÏŒνα της αρχαίας πÏŒλης είναι αρκετά καλή, κυρίως ÏŒσον αφορά στις ιδιωτικές κατοικίες, στα καταστήματα, στα τείχη και στους τάφους των κατοίκων του βυζαντινο� Πολ�στυλου, δεν έχουν εντοπισθεί δημÏŒσια κτήρια. Το μοναδικÏŒ δημÏŒσιο οικοδÏŒμημα που γνωρίζουμε είναι το θέατρο, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στο βÏŒρειο και στο νÏŒτιο περίβολο, στην πλαγιά ενÏŒς λÏŒφου, αλλά είναι τÏŒσο κατεστραμμένο που δεν είναι επισκέψιμο. Αυτή την στιγμή ο αρχαιολογικÏŒς χÏŽρος Αβδήρων παραμένει κλειστÏŒς λÏŒγω έλλειψης φυλακτικο� προσωπικο�. Υπάρχει ÏŒμως η δυνατÏŒτητα επίσκεψης κατά τις εργάσιμες ημέρες και ÏŽρες κατÏŒπιν συνεννÏŒησης.

The hill of Agia Petra in south-eastern side of Didymoteicho has been largely associated with the Roman Plotinopoli. The city was founded by the Roman emperor Trajan, named in honor of his wife Plotina. This hill, in a strategic position, attracted the archaeological interest before the Second World War. In 1965, during the construction of a trench by soldiers was found a hammered gold bust of the Roman emperor Septimius Severus (193-21 AD), which is now kept in the Museum of Komotini. Systematic excavations conducted by the 19th Prehistoric and Classical Antiquities of Komotini the summer of 1977 and in the early 80s, while excavations in the area have been ongoing since 1996 until today. The excavation have revealed a large complex with wonderful Roman mosaics, which was in use from the 2nd until the end of the 6th century. It was also found part of baths with its hypocaust (the heating room under the baths). The most impressive of all the findings, is a large stone well of 12.67 m depth, the bottom of which has not yet been identified. In the northern part there is an opening that leads to a vaulted chamber, which was used to pump water from the well. The complex is a unique example of hydraulic architecture, it is associated with the water supply of the city and is probably contemporary with its foundation (early 2nd century AD). Finally, what it is also interesting, are portable findings of the excavation, dating from the Neolithic to the Late Roman. The site is currently closed.

Το τέμενος ιδρ�θηκε στα τέλη του 16ου αιÏŽνα (1585) απÏŒ τον Αχμέτ εφέντη, που ήταν επικεφαλής της οικονομικής υπηρεσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στα χρÏŒνια του Σουλτάνου Μουράτ Γ’. Το αρχικÏŒ κτήριο είχε έναν τρο�λο και πέντε μικρÏŒτερους. Η επιγραφή του 1902 που βρίσκεται στη νÏŒτια είσοδο μας πληροφορεί για εκτεταμένες ανακαινιστικές εργασίες και επεκτάσεις του τεμένους. ΑπÏŒ την μνημειακο� χαρακτήρα είσοδο εισέρχεται κανείς στο χÏŽρο προσευχής του τεμένους, ÏŒπου εντυπωσιάζει το μαρμάρινο μιχράμπ, η εσοχή στον τοίχο που βρίσκεται προσανατολισμένος προς τη Μέκκα, η οποία φέρει γλυπτÏŒ διάκοσμο, ενÏŽ δίπλα του είναι εντοιχισμένα τα φημισμένα πλακίδια της Προ�σας, τα οποία διακοσμο�νται με άνθη και βλαστο�ς, ενÏŽ διακρίνεται και επιγραφή απÏŒ το Κοράνιο. Εξίσου εντυπωσιακÏŒ είναι το μαρμάρινο μινμπάρ, ο άμβωνας ÏŒπου ο ιμάμης καθοδηγεί την προσευχή, το οποίο διακοσμείται και αυτÏŒ με ανάγλυφα φυτικά και γεωμετρικά σχέδια. Θα πρέπει να σημειωθεί ÏŒτι παρÏŒλο που το τέμενος ονομάζεται «ΝÎ­ο» (Γενί Τζαμί) είναι παλαιÏŒτερο κατά 25 περίπου χρÏŒνια απÏŒ το λεγÏŒμενο «ΠαλαιÏŒ» Τέμενος (Εσκί Τζαμί).

Σε απÏŒσταση 1500 μέτρων περίπου δυτικά του χωριο� ΠεριχÏŽρα στην περιοχή «Tαγκάλα» ορθÏŽνεται με μεγαλοπρέπεια στην πλαγιά μιας γραφικής χαράδρας, που περιβάλλεται απÏŒ πευκÏŒφυτο δάσος η Iερά Mονή του Aγίου Mηνά. H Mονή εορτάζει στις 11 Nοεμβρίου την μνήμη των αγίων μαρτ�ρων Mηνά, Bίκτωρος και Bικεντίου και της αγίας μάρτυρος Στεφανίδος και του οσίου πατρÏŒς ημÏŽν και ομολογητο�, ΘεοδÏŽρου του Στουδίτου. Tην παραμονή της εορτής τελείται πάντοτε AρχιερατικÏŒς εσπερινÏŒς μετά αρτοκλασίας κλπ. Tην ημέρα της εορτής τελείται Θεία Aρχιερατική Λειτουργία. Πλήθος πιστÏŽν συρρέουν για να προσκυνήσουν και να λειτουργηθο�ν κατά την πανηγυρική ημέρα.

Το Φρο�ριο βρίσκεται στην κορυφή του υψÏŽματος Καλές (Κάστρο) σε υψÏŒμετρο 627 μ., 4 χλμ. ΝΑ του εγκαταλειμμένου χωριο� Καλ�βα. Η θέση του είναι στρατηγική γιατί απÏŒ αυτÏŒ ελέγχεται μεγάλο μέρος της κοιλάδας του Νέστου. Υπάρχει επίσης οπτική επαφή με άλλα φρο�ρια της παρανέστιας περιοχής. Κατασκευάστηκε απÏŒ τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας γ�ρω στο 340 π.Χ. στη θέση προÏ‹πάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της ΠρÏŽιμης Εποχής Σιδήρου (9ος-8ος αι.π.Χ.). Χρησιμοποιήθηκε απÏŒ τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, τους Ρωμαίους και τον ΙουστινιανÏŒ. 
Ο περίβολÏŒς του έχει σχήμα ακανÏŒνιστου τραπεζίου με περίμετρο 245μ. και μέγιστο σωζÏŒμενο �ψος 3,50μ. ΠροστατευÏŒταν με κυκλικο�ς και τετράπλευρους π�ργους απÏŒ τους οποίους έχουν αποκαλυφθεί έξι, δ�ο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί. Αποκαλ�φθηκαν επίσης π�λες. Η κυρίως είσοδος του φρουρίου είναι η λεγÏŒμενη " Π�λη του Πριάπου" - ονομασία που προέρχεται απÏŒ το αποτροπαÏŠκÏŒ ανάγλυφο του θεο� που βρέθηκε κοντά της και κοσμο�σε τον θολίτη λίθο απÏŒ το τÏŒξο του υπέρθυρου. Η π�λη αυτή οδηγο�σε σε μία εσωτερική αυλή, ÏŒπου υπήρχαν δ�ο δίδυμες π�λες απÏŒ τις οποίες κατευθυνÏŒταν κανείς σε διαφορετικά τμήματα του φρουρίου. Στο κατÏŽφλι της δυτικής (αριστερής για τον εισερχÏŒμενο) υπάρχουν χαραγμένα πέλματα ποδιÏŽν που έχουν μαγική και αποτροπαÏŠκή σημασία. Στον τοίχο της ανατολικής υπάρχει τετράπλευρη κÏŒγχη για το λατρευτικÏŒ αγαλμάτιο κάποιου θεο�, προστάτη των πυλÏŽν. Ο χÏŽρος αυτÏŒς σήμερα δεν είναι ενιαίος, διÏŒτι πάνω απÏŒ την π�λη του Πριάπου έχει χτιστεί ο περίβολος του 2ου αι. μ.Χ. Μία ακÏŒμα π�λη βρίσκεται στο βÏŒρειο τμήμα του περιβÏŒλου. Η σημαντικÏŒτερη κατασκευή του φρουρίου είναι μία δεξαμενή, που αποτελεί μεγάλο τεχνικÏŒ έργο της αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα μελισσοκάλαθου, βάθος 12μ. και μέγιστη διάμετρο 8μ. Είναι κατασκευασμένη με λαξευτο�ς γωνιÏŒλιθους επενδυμένους με ισχυρÏŒ υδραυλικÏŒ κονίαμα. 
Στο φρο�ριο έχουν εντοπιστεί έξι φάσεις απÏŒ τις οποίες σημαντικÏŒτερες είναι δ�ο: 1) του 4ου αι. π.Χ. με κ�ριο χαρακτηριστικÏŒ το ακανÏŒνιστο τραπεζιÏŒσχημο σ�στημα τοιχοδομίας και β) του 2ου αι.μ.Χ., στην οποία χρησιμοποιείται υλικÏŒ της α΄φάσης, αργές πέτρες και ασβεστοκονίαμα. 
Το φρο�ριο ανακαλ�φθηκε απÏŒ τον Δ. Τριαντάφυλλο το 1973 κατά τη διάρκεια περιοδείας στην ορεινή ΡοδÏŒπη, για εντοπισμÏŒ αρχαιοτήτων. Ανασκάφτηκε απÏŒ τον ίδιο, τα χρÏŒνια 1975-1992. Ακολο�θησαν εργασίες διαμÏŒρφωσης (1993-1998), περίφραξης κτλ. που θα ολοκληρωθο�ν με ολοκληρωμένο πρÏŒγραμμα αξιοποίησης του χÏŽρου το οποίο άρχισε να υλοποιείται το 2002 υπÏŒ την εποπτεία του ανασκαφέα. Ο χÏŽρος είναι επισκέψιμος.

Το φρο�ριο είναι επισκέψιμο κατÏŒπιν συνεννÏŒησης με την ΛΑ" ΕΠΚΑ.

Το Φρο�ριο βρίσκεται στην κορυφή του υψÏŽματος Καλές (Κάστρο) σε υψÏŒμετρο 627 μ., 4 χλμ. ΝΑ του εγκαταλειμμένου χωριο� Καλ�βα. Η θέση του είναι στρατηγική γιατί απÏŒ αυτÏŒ ελέγχεται μεγάλο μέρος της κοιλάδας του Νέστου. Υπάρχει επίσης οπτική επαφή με άλλα φρο�ρια της παρανέστιας περιοχής. Κατασκευάστηκε απÏŒ τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας γ�ρω στο 340 π.Χ. στη θέση προÏ‹πάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της ΠρÏŽιμης Εποχής Σιδήρου (9ος-8ος αι.π.Χ.). Χρησιμοποιήθηκε απÏŒ τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, τους Ρωμαίους και τον ΙουστινιανÏŒ. Ο περίβολÏŒς του έχει σχήμα ακανÏŒνιστου τραπεζίου με περίμετρο 245μ. και μέγιστο σωζÏŒμενο �ψος 3,50μ. ΠροστατευÏŒταν με κυκλικο�ς και τετράπλευρους π�ργους απÏŒ τους οποίους έχουν αποκαλυφθεί έξι, δ�ο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί. Αποκαλ�φθηκαν επίσης π�λες. Η κυρίως είσοδος του φρουρίου είναι η λεγÏŒμενη " Π�λη του Πριάπου" - ονομασία που προέρχεται απÏŒ το αποτροπαÏŠκÏŒ ανάγλυφο του θεο� που βρέθηκε κοντά της και κοσμο�σε τον θολίτη λίθο απÏŒ το τÏŒξο του υπέρθυρου. Η π�λη αυτή οδηγο�σε σε μία εσωτερική αυλή, ÏŒπου υπήρχαν δ�ο δίδυμες π�λες απÏŒ τις οποίες κατευθυνÏŒταν κανείς σε διαφορετικά τμήματα του φρουρίου. Στο κατÏŽφλι της δυτικής (αριστερής για τον εισερχÏŒμενο) υπάρχουν χαραγμένα πέλματα ποδιÏŽν που έχουν μαγική και αποτροπαÏŠκή σημασία. Στον τοίχο της ανατολικής υπάρχει τετράπλευρη κÏŒγχη για το λατρευτικÏŒ αγαλμάτιο κάποιου θεο�, προστάτη των πυλÏŽν. Ο χÏŽρος αυτÏŒς σήμερα δεν είναι ενιαίος, διÏŒτι πάνω απÏŒ την π�λη του Πριάπου έχει χτιστεί ο περίβολος του 2ου αι. μ.Χ. Μία ακÏŒμα π�λη βρίσκεται στο βÏŒρειο τμήμα του περιβÏŒλου. Η σημαντικÏŒτερη κατασκευή του φρουρίου είναι μία δεξαμενή, που αποτελεί μεγάλο τεχνικÏŒ έργο της αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα μελισσοκάλαθου, βάθος 12μ. και μέγιστη διάμετρο 8μ. Είναι κατασκευασμένη με λαξευτο�ς γωνιÏŒλιθους επενδυμένους με ισχυρÏŒ υδραυλικÏŒ κονίαμα. Στο φρο�ριο έχουν εντοπιστεί έξι φάσεις απÏŒ τις οποίες σημαντικÏŒτερες είναι δ�ο: 1) του 4ου αι. π.Χ. με κ�ριο χαρακτηριστικÏŒ το ακανÏŒνιστο τραπεζιÏŒσχημο σ�στημα τοιχοδομίας και β) του 2ου αι.μ.Χ., στην οποία χρησιμοποιείται υλικÏŒ της α΄φάσης, αργές πέτρες και ασβεστοκονίαμα. Το φρο�ριο ανακαλ�φθηκε απÏŒ τον Δ. Τριαντάφυλλο το 1973 κατά τη διάρκεια περιοδείας στην ορεινή ΡοδÏŒπη, για εντοπισμÏŒ αρχαιοτήτων. Ανασκάφτηκε απÏŒ τον ίδιο, τα χρÏŒνια 1975-1992. Ακολο�θησαν εργασίες διαμÏŒρφωσης (1993-1998), περίφραξης κτλ. που θα ολοκληρωθο�ν με ολοκληρωμένο πρÏŒγραμμα αξιοποίησης του χÏŽρου το οποίο άρχισε να υλοποιείται το 2002 υπÏŒ την εποπτεία του ανασκαφέα. Ο χÏŽρος είναι επισκέψιμος.

Στα ανατολικά του Παλαιοχωρίου, στο δήμο Παγγαίου του νομο� Καβάλας, στην κορυφή ενÏŒς απÏŒ τους πρÏŒβουνους του θρυλικο� Παγγαίου ÏŒρους, βρίσκονται τα ερείπια ενÏŒς κάστρου, το οποίο είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία αλλά και την παράδοση της περιοχής. ΠρÏŒκειται για το Κάστρο του Παλαιοχωρίου, που για αιÏŽνες είναι γνωστÏŒ ως «το Κάστρο του Αλέξανδρου» ή «ΒρανÏŒκαστρο». Το κάστρο αυτÏŒ χτίστηκε αρχικά για να προστατε�ονται τα μεταλλεία χρυσο� που λειτουργο�σαν στην περιοχή και τα οποία συνέδραμαν στην υλοποίηση της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. ΚαθÏŽς τα κοιτάσματα του πολ�τιμου μετάλλου εξαντλήθηκαν, το Κάστρο εγκαταλείπεται. Η παράδοση διασÏŽζει το τοπων�μιο «Κάστρο του Αλέξανδρου», που στις αρχές του 18ου αιÏŽνα δίνει το ÏŒνομα αυτÏŒ και στο ΠαλαιοχÏŽρι, το οποίο απÏŒ περιηγητές αναφέρεται ως το «χωριÏŒ του Αλέξανδρου». Ακολουθεί η ρωμαÏŠκή κυριαρχία, και το κάστρο, σ�μφωνα με αποσπασματικές πληροφορίες, χρησιμοποιείται περιστασιακά ως φυλάκιο. Κατά τη βυζαντινή περίοδο, οι επιδρομές των Σλάβων στη Βαλκανική δημιουργο�ν την ανάγκη κάποια φρο�ρια στην περιοχή να επαναλειτουργήσουν. Tο 1185 λοιπÏŒν, ο ΒυζαντινÏŒς ΣτρατηγÏŒς Αλέξιος Βρανάς ανακατασκευάζει το κάστρο, ενισχ�ει τις οχυρÏŽσεις του και το επανδρÏŽνει. Αυτή τη φορά ο ρÏŒλος του είναι να ελέγχει και να εποπτε�ει τη δίοδο που δημιουργο�νταν μεταξ� του ορεινο� ÏŒγκου του Παγγαίου και της Πρασιάδας λίμνης, που κάλυπτε την σημερινή πεδιάδα των Φιλίππων. Ήταν τÏŒτε που το «Κάστρο του Αλέξανδρου» μετονομάστηκε σε «ΒρανÏŒκαστρο» (Πηγή: ΠολιτιστικÏŒς Σ�λλογος Παλαιοχωρίου Καβάλας, Άρης Μεντίζης).

Το Κάστρο ή φρο�ριο της Γκίμπρενας (τείχη και μισογκρεμισμένες εκκλησίες) με υψÏŒμετρο 600 μέτρα, αποτελεί σημαντικÏŒ αναξιοποίητο αρχαιολογικÏŒ χÏŽρο. Διατηρο�νται σήμερα στην κορυφή του τα ισχυρά ερειπωμένα τείχη, κτίρια και εκκλησίες μισογκρεμισμένες. Ο τÏŒπος είναι διάσπαρτος απÏŒ χειροποίητα αγγεία με διακοσμητικές διακλαδÏŽσεις. Στην περιοχή Γιάτσιος υπάρχει αναξιοποίητος Τάφος ΕλληνιστικÏŽν ΧρÏŒνων με πιθάρια.

Το κάστρο του Πυθίου ή Εμπ�θιον κατά τους βυζαντινο�ς συγγραφείς είναι κτισμένο σε ένα χαμηλÏŒ γήλοφο που αποτελεί την τελική απÏŒληξη της γ�ρω ορεινής ζÏŽνης προς την επίπεδη παραποτάμια πεδιάδα του Έβρου ποταμο�. Βρίσκεται στις παρυφές του σ�γχρονου οικισμο� Πυθίου σε απÏŒσταση 15 χλμ. βÏŒρεια απÏŒ το ΔιδυμÏŒτειχο. 
Σ�μφωνα με τον ιστορικÏŒ ΝικηφÏŒρο Γρηγορά ιδρ�θηκε απÏŒ τον Ιωάννη ΣΤ' ΚαντακουζηνÏŒ (1341-1355) με σκοπÏŒ να αποτελέσει το προσωπικÏŒ του καταφ�γιο στις επιχειρήσεις που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε ανάμεσα σ΄αυτÏŒν και τον νÏŒμιμο διάδοχο. Η Î¯δρυση του τοποθετείται στα 1330-1340. Δεν γνÏŽρισε ÏŒμως μεγάλη διάρκεια. Ήταν απÏŒ τα πρÏŽτα κάστρα που υπέκυψαν στις επιχειρήσεις των ΟθωμανÏŽν Το�ρκων κατά την προέλασή τους προς τη Θράκη. Μετά τον παροπλισμÏŒ του αναπτ�χθηκε γ�ρω ένας οικισμÏŒς, γνωστÏŒς με το ÏŒνομα Καλελί Μπουργκάζ, ο οποίος βρισκÏŒταν σε παρακλάδι του δρÏŒμου απÏŒ την Αδριανο�πολη προς το ΔιδυμÏŒτειχο. Κατά τους χρÏŒνους της επανάστασης το χωριÏŒ έγινε γνωστÏŒ διÏŒτι εδÏŽ ετάφη ο πατριάρχης Κ�ριλλος ΣΤ΄, ο οποίος απαγχονίστηκε στην Αδριανο�πολη το 1821. 
Το ÏŒλο συγκρÏŒτημα αποτελο�νταν απÏŒ δ�ο περιβÏŒλους, έναν εξωτερικÏŒ και έναν εσωτερικÏŒ. Ο εξωτερικÏŒς, απÏŒ τον οποίο σήμερα σÏŽζονται ελάχιστα τμήματα ανάμεσα στα σπίτια του οικισμο�, απλωνÏŒταν σ΄ ÏŒλη την έκταση του λÏŒφου. Ο εσωτερικÏŒς καταλαμβάνει το άκρο του λÏŒφου και τμήμα του έχει καταστραφεί απÏŒ την λάξευση του λÏŒφου για τη διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής που διέρχεται ακριβÏŽς στη βάση του. Οι δυο περίβολοι ενισχ�ονταν με π�ργους στις τρεις γωνίες, ενÏŽ στα σημεία ένωσης των δ�ο περιβÏŒλων υψÏŽνονται οι δ�ο σωζÏŒμενοι π�ργοι με την είσοδο προς τον εσωτερικÏŒ περίβολο ανάμεσά τους. Ο μεγάλος κεντρικÏŒς π�ργος είναι σχεδÏŒν τετράγωνος στην κάτοψη με μήκος πλευράς 15 μ. Είναι τριÏŽροφος και χρησίμευε ως κατοικία. Κάθε ÏŒροφος έχει τέσσερις χÏŽρους που καλ�πτονται με θÏŒλους που στηρίζονται σε πλίνθινα τÏŒξα τα οποία ξεκινο�ν απÏŒ κεντρικÏŒ πεσσÏŒ και καταλήγουν στους εξωτερικο�ς τοίχους. Η είσοδος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά. Στην ίδια πλευρά βρίσκεται και η διαμορφωμένη μέσα στο πάχος των τοίχων κτιστή κλίμακα που οδηγεί στους ορÏŒφους και το δÏŽμα του π�ργου. Στη σωζÏŒμενη απÏŒληξη του π�ργου διαμορφÏŽνονται ισχυροί πρÏŒβολοι που στήριζαν τον εξÏŽστη ενÏŒς διευρυμένου ορÏŒφου, ίσως και δ�ο, οι οποίοι περιλαμβάνονταν στον αρχικÏŒ σχεδιασμÏŒ, αλλά δεν είναι σίγουρο ÏŒτι κατασκευάστηκαν. Οι πρÏŒβολοι αυτοί αποτελο�ν καινοτομία της φρουριακής αρχιτεκτονικής στα χρÏŒνια των ΠαλαιολÏŒγων. Ο δε�τερος π�ργος εδράζεται σε χαμηλÏŒτερο επίπεδο, αλλά σÏŽζεται σε μεγαλ�τερο �ψος. Είναι και αυτÏŒς σχεδÏŒν τετράγωνος, αλλά μικρÏŒτερος με διαστάσεις 7,40 Χ 7,30 μ. και σÏŽζεται σε �ψος 20 μ. Αποτελείται απÏŒ τέσσερις ορÏŒφους που στεγάζονται με σφαιρικο�ς θÏŒλους. Ο κάθε ÏŒροφος είναι ανεξάρτητος. Ο δε�τερος ÏŒροφος είναι προσιτÏŒς απÏŒ τον περίδρομο του τείχους. Η πρÏŒσβαση στον τρίτο ÏŒροφο είναι δυνατή μέσω εσωτερικο� διαδρÏŒμου πάνω απÏŒ την ενδιάμεση τοξωτή π�λη, ενÏŽ στον τέταρτο ÏŒροφο απÏŒ τον μεγάλο π�ργο μέσω του περιδρÏŒμου. 
Το φρο�ριο του Πυθίου, αν και δεν σÏŽζει παρά μέρος μÏŒνο του αρχικο� του μεγέθους, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τη μεγαλοπρέπεια, τη δ�ναμη και το ανάστημα των κτιριακÏŽν του ÏŒγκων. Κατατάσσεται στα πρωτοπÏŒρα έργα της φρουριακής βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Δεν είναι μÏŒνο ένα απλÏŒ στρατιωτικÏŒ αμυντικÏŒ έργο αλλά και μια μνημειÏŽδης εγκατάσταση αυτοκράτορα.

Το Κάστρο Αερικο� βρίακεται στο χωριÏŒ Μυρτο�σα 18χμ. απο την Σταυρο�πολη. Κτίστηκε περίπου το 340 π.Χ. και σε �ψωμα 614μ. για τον έλεγχο της γ�ρω περιοχής. Επί Βυζαντινής εποχής στο Κάστρο εγκαταστάθηκαν τα στρατε�ματα του Βασ. ΒουλγαροκτÏŒνου, του Αλεξίου Κομνηνο�, και άλλων αυτοκρατÏŒρων του Βυζαντίου. Σήμερα σÏŽζονται μÏŒνο ερείπια.Η πρÏŒσβαση είναι δυνατή με ÏŒχημα με τετρακίνηση.

Τα Βυζαντινά Τείχη της Δράμας χρονολογο�νται στον 10ο αιÏŽνα, αν και δε μπορεί να αποκλειστεί και πρωιμÏŒτερη χρονολÏŒγησή τους. Είχαν περίμετρο 850 περίπου μέτρων. 
Το 1206, μετά την καταστροφή τους απÏŒ το βο�λγαρο τσάρο Ιωαννίτση (Σκυλογιάννη), ανοικοδομήθηκαν εξαρχής απÏŒ τον τÏŒτε διοικητή του κάστρου, λατίνο Βονιφάτιο ΜομφερατικÏŒ.
Είχαν δ�ο π�λες και πέντε τουλάχιστον π�ργους. Τμήματά τους διατηρο�νται διάσπαρτα μέσα στο ιστορικÏŒ κέντρο της πÏŒλης. Το βÏŒρειο τείχος, που διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση, προσφέρει σαφή εικÏŒνα των διαστάσεων και της τοιχοδομίας τους (οδÏŒς Μιαο�λη). Στον περίβολο του ναο� των ΤαξιαρχÏŽν (ΝΑ γωνία των τειχÏŽν) είναι ορατά τα ίχνη ενÏŒς απÏŒ τα δ�ο γνωστά κλιμακοστάσια. Σε π�ργο της βÏŒρειας πλευράς των τειχÏŽν, προσβάσιμο απÏŒ την οδÏŒ 19ης Μα�ου, ο οποίος σήμερα σÏŽζεται μισογκρεμισμένος, υπήρχε το ρολÏŒι της πÏŒλης, που αφαιρέθηκε απÏŒ αυτÏŒν το 1945.

Η Καβάλα ως εκ της γεωγραφικής της θέσεως (με το μεγάλο και φυσικÏŒ της λιμάνι, μοναδικÏŒ απÏŒ τη Θεσσαλονίκη ως την Αλεξανδρο�πολη, με τη δυναμική της ενδοχÏŽρα, της Ανατολικής Μακεδονίας και την πάντοτε δεσπÏŒζουσα θέση στη βαλκανική πραγματικÏŒτητα) διαδραματίζει κεντρικÏŒ ρÏŒλο ÏŒχι μÏŒνο στα στενά ÏŒρια του γεωγραφικο� της χÏŽρου, αλλά και σε τμήματα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε νησιά το Βορείου Αιγαίου και επιπλέον σε περιοχές άλλων γειτονικÏŽν-κυρίως της Βουλγαρίας-χωρÏŽν, που θέλουν να έχουν οικονομική δραστηριÏŒτητα και συνεργασία με την Καβάλα (προγράμματα INTERREG κλπ.). Το χαρακτηριστικÏŒ αυτÏŒ καθιστά την Καβάλα κέντρο παροχής υπηρεσιÏŽν, με μεγάλο τμήμα του πληθυσμο� της να ασχολείται με τον τομέα αυτÏŒ της Οικονομίας. Η Καβάλα, άλλωστε, υπήρξε κέντρο έντονης καπνεμπορικής δραστηριÏŒτητας στο 19ο και στο α’ μισÏŒ του 20oυ αιÏŽνα, ενÏŽ εξακολουθεί ακÏŒμη και σήμερα να είναι το κέντρο της παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας μαρμάρων στη χÏŽρα μας, να παράγει λιπάσματα, με τη μεγαλ�τερη βιομηχανία λιπασμάτων στην Ελλάδα (τη Β.Φ.Λ.), να παράγει και εξάγει-κυρίως στην ΕυρÏŽπη- γεωργικά προÏŠÏŒντα (σταφ�λια και σπαράγγια) και να αποτελεί το σημαντικÏŒτερο τουριστικÏŒ προορισμÏŒ ανατολικÏŽς της Θεσσαλονίκης, με περίπου 500.000 επισκέπτες απÏŒ την Ελλάδα και το εξωτερικÏŒ. Για το λÏŒγο αυτÏŒ η πÏŒλη της Καβάλας είναι κέντρο χρηματοοικονομικÏŒ για την ευρ�τερη περιοχή και οι μεγάλες τράπεζες τη χρησιμοποιο�ν ως έδρα των περιφερειακÏŽν υπηρεσιÏŽν τους, ενÏŽ χρηματιστηριακές επιχειρήσεις, μελετητικά γραφεία και επιχειρήσεις οικονομικÏŽν συμβο�λων την χρησιμοποιο�ν ως πÏŒλη-σταθμÏŒ για τις δραστηριÏŒτητές τους. Η Καβάλα αποτελεί μεγάλο τουριστικÏŒ κέντρο και η περιοχή της έχει τουριστικά χαρακτηριστικά εφάμιλλα των ωραιÏŒτερων θερινÏŽν και χειμερινÏŽν προορισμÏŽν της Ελλάδας, αλλά και της ΝÏŒτιας ΕυρÏŽπης, με τη Θάσο και την παραλιακή ζÏŽνη του υπÏŒλοιπου Νομο� να χαρακτηρίζονται απÏŒ την ποικιλία του τοπίου, τις καθαρές θάλασσες και τις αναγκαίες υποδομές. Ουσιαστικά δεν είναι κορεσμένη σε ÏŒ,τι αφορά τα ξενοδοχεία υψηλÏŽν κατηγοριÏŽν, και επειδή είναι αναγνωρισμένος, πλέον, προορισμÏŒς στην ΕυρÏŽπη και τα Βαλκάνια αποτελεί μοναδική επενδυτική ευκαιρία για ÏŒσους ενδιαφέρονται για ασφαλείς επενδ�σεις.