Culture ()

O αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων, στο ακρωτήριο Μπουλο�στρα, περιλαμβάνει το βόρειο και το νότιο περίβολο, την ακρόπολη της αρχαίας πόλης και τα νεκροταφεία της, που εκτείνονται κυρίως στα ΒΔ, Β και ΒΑ και χρονολογο�νται στην αρχαϊκή, κλασική και ελληνιστική περίοδο. Στο χώρο του βορείου περιβόλου σώζονται τμήματα του τείχους και μονόχωρα κτίσματα της παλαιότερης πόλης των Κλαζομενίων της Μικράς Ασίας, του 7ου αι. π.Χ., τμήματα του τείχους των Τηίων, του 6ου-5ου αι. π.Χ., νεώσοικος της ίδιας εποχής, που βρισκόταν στο ΒΑ άκρο του λιμανιο�, πριν η περιοχή γίνει χερσαία από τις προσχώσεις, ερείπια ενός ιερο� της Δήμητρας και της Κόρης, που χρονολογείται στον 6ο-4ο αι. π.Χ., και το ελληνιστικό νεκροταφείο. Το κυρίως ανασκαμμένο και επισκέψιμο τμήμα του αρχαιολογικο� χώρου βρίσκεται κοντά στο σημερινό λιμάνι. Πρόκειται για το δυτικό τμήμα του νοτίου περιβόλου της πόλης, στο οποίο διακρίνονται το δυτικό τείχος, π�λη με π�ργους, δρόμοι και κατοικίες. Τα πρώτα κτίσματα που συναντά ο επισκέπτης πριν εισέλθει στην αρχαία πόλη είναι κατοικίες των αυτοκρατορικών χρόνων, που δεν ακολουθο�ν το ιπποδάμειο σ�στημα, η κοιμητηριακή βασιλική του χριστιανικο� νεκροταφείου του Πολυστ�λου, και τα ερείπια πολυτελο�ς λουτρο� των αυτοκρατορικών χρόνων, από το οποίο διακρίνεται μία ελλειψοειδής αίθουσα και η κλίμακα που οδηγεί στα υπόκαυστα. Η οικιστική φάση που διακρίνεται ανήκει στα αυτοκρατορικά χρόνια. 
Εκτός από τα επισκέψιμα τμήματα του χώρου υπάρχουν πολ� περισσότερα ανασκαμμένα που απέχουν αρκετά μεταξ� τους, αλλά σε κανένα από αυτά η ανασκαφή δεν έχει ολοκληρωθεί. Στο νότιο άκρο υψώνεται η ακρόπολη της αρχαίας πόλης, όπου σώζεται μόνο τμήμα του αρχαίου τείχους, ενώ στο δυτικό άκρο της, στη θάλασσα, διακρίνεται ο λιμενοβραχίονας του δυτικο� λιμανιο�. Το δε�τερο λιμάνι της πόλης, το ανατολικό, βρίσκεται στη βορειοανατολική πλευρά του νοτίου περιβόλου. Εδώ επίσης διακρίνεται ο λιμενοβραχίονας και αποθήκες. Αν και η εικόνα της αρχαίας πόλης είναι αρκετά καλή, κυρίως όσον αφορά στις ιδιωτικές κατοικίες, στα καταστήματα, στα τείχη και στους τάφους των κατοίκων του βυζαντινο� Πολ�στυλου, δεν έχουν εντοπισθεί δημόσια κτήρια. Το μοναδικό δημόσιο οικοδόμημα που γνωρίζουμε είναι το θέατρο, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στο βόρειο και στο νότιο περίβολο, στην πλαγιά ενός λόφου, αλλά είναι τόσο κατεστραμμένο που δεν είναι επισκέψιμο. Αυτή την στιγμή ο αρχαιολογικός χώρος Αβδήρων παραμένει κλειστός λόγω έλλειψης φυλακτικο� προσωπικο�. Υπάρχει όμως η δυνατότητα επίσκεψης κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες κατόπιν συνεννόησης.

The hill of Agia Petra in south-eastern side of Didymoteicho has been largely associated with the Roman Plotinopoli. The city was founded by the Roman emperor Trajan, named in honor of his wife Plotina. This hill, in a strategic position, attracted the archaeological interest before the Second World War. In 1965, during the construction of a trench by soldiers was found a hammered gold bust of the Roman emperor Septimius Severus (193-21 AD), which is now kept in the Museum of Komotini. Systematic excavations conducted by the 19th Prehistoric and Classical Antiquities of Komotini the summer of 1977 and in the early 80s, while excavations in the area have been ongoing since 1996 until today. The excavation have revealed a large complex with wonderful Roman mosaics, which was in use from the 2nd until the end of the 6th century. It was also found part of baths with its hypocaust (the heating room under the baths). The most impressive of all the findings, is a large stone well of 12.67 m depth, the bottom of which has not yet been identified. In the northern part there is an opening that leads to a vaulted chamber, which was used to pump water from the well. The complex is a unique example of hydraulic architecture, it is associated with the water supply of the city and is probably contemporary with its foundation (early 2nd century AD). Finally, what it is also interesting, are portable findings of the excavation, dating from the Neolithic to the Late Roman. The site is currently closed.

Το τέμενος ιδρ�θηκε στα τέλη του 16ου αιώνα (1585) από τον Αχμέτ εφέντη, που ήταν επικεφαλής της οικονομικής υπηρεσίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στα χρόνια του Σουλτάνου Μουράτ Γ’. Το αρχικό κτήριο είχε έναν τρο�λο και πέντε μικρότερους. Η επιγραφή του 1902 που βρίσκεται στη νότια είσοδο μας πληροφορεί για εκτεταμένες ανακαινιστικές εργασίες και επεκτάσεις του τεμένους. Από την μνημειακο� χαρακτήρα είσοδο εισέρχεται κανείς στο χώρο προσευχής του τεμένους, όπου εντυπωσιάζει το μαρμάρινο μιχράμπ, η εσοχή στον τοίχο που βρίσκεται προσανατολισμένος προς τη Μέκκα, η οποία φέρει γλυπτό διάκοσμο, ενώ δίπλα του είναι εντοιχισμένα τα φημισμένα πλακίδια της Προ�σας, τα οποία διακοσμο�νται με άνθη και βλαστο�ς, ενώ διακρίνεται και επιγραφή από το Κοράνιο. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το μαρμάρινο μινμπάρ, ο άμβωνας όπου ο ιμάμης καθοδηγεί την προσευχή, το οποίο διακοσμείται και αυτό με ανάγλυφα φυτικά και γεωμετρικά σχέδια. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρόλο που το τέμενος ονομάζεται «Νέο» (Γενί Τζαμί) είναι παλαιότερο κατά 25 περίπου χρόνια από το λεγόμενο «Παλαιό» Τέμενος (Εσκί Τζαμί).

Σε απόσταση 1500 μέτρων περίπου δυτικά του χωριο� Περιχώρα στην περιοχή «Tαγκάλα» ορθώνεται με μεγαλοπρέπεια στην πλαγιά μιας γραφικής χαράδρας, που περιβάλλεται από πευκόφυτο δάσος η Iερά Mονή του Aγίου Mηνά. H Mονή εορτάζει στις 11 Nοεμβρίου την μνήμη των αγίων μαρτ�ρων Mηνά, Bίκτωρος και Bικεντίου και της αγίας μάρτυρος Στεφανίδος και του οσίου πατρός ημών και ομολογητο�, Θεοδώρου του Στουδίτου. Tην παραμονή της εορτής τελείται πάντοτε Aρχιερατικός εσπερινός μετά αρτοκλασίας κλπ. Tην ημέρα της εορτής τελείται Θεία Aρχιερατική Λειτουργία. Πλήθος πιστών συρρέουν για να προσκυνήσουν και να λειτουργηθο�ν κατά την πανηγυρική ημέρα.

Το Φρο�ριο βρίσκεται στην κορυφή του υψώματος Καλές (Κάστρο) σε υψόμετρο 627 μ., 4 χλμ. ΝΑ του εγκαταλειμμένου χωριο� Καλ�βα. Η θέση του είναι στρατηγική γιατί από αυτό ελέγχεται μεγάλο μέρος της κοιλάδας του Νέστου. Υπάρχει επίσης οπτική επαφή με άλλα φρο�ρια της παρανέστιας περιοχής. Κατασκευάστηκε από τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας γ�ρω στο 340 π.Χ. στη θέση προϋπάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της Πρώιμης Εποχής Σιδήρου (9ος-8ος αι.π.Χ.). Χρησιμοποιήθηκε από τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, τους Ρωμαίους και τον Ιουστινιανό. 
Ο περίβολός του έχει σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου με περίμετρο 245μ. και μέγιστο σωζόμενο �ψος 3,50μ. Προστατευόταν με κυκλικο�ς και τετράπλευρους π�ργους από τους οποίους έχουν αποκαλυφθεί έξι, δ�ο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί. Αποκαλ�φθηκαν επίσης π�λες. Η κυρίως είσοδος του φρουρίου είναι η λεγόμενη " Π�λη του Πριάπου" - ονομασία που προέρχεται από το αποτροπαϊκό ανάγλυφο του θεο� που βρέθηκε κοντά της και κοσμο�σε τον θολίτη λίθο από το τόξο του υπέρθυρου. Η π�λη αυτή οδηγο�σε σε μία εσωτερική αυλή, όπου υπήρχαν δ�ο δίδυμες π�λες από τις οποίες κατευθυνόταν κανείς σε διαφορετικά τμήματα του φρουρίου. Στο κατώφλι της δυτικής (αριστερής για τον εισερχόμενο) υπάρχουν χαραγμένα πέλματα ποδιών που έχουν μαγική και αποτροπαϊκή σημασία. Στον τοίχο της ανατολικής υπάρχει τετράπλευρη κόγχη για το λατρευτικό αγαλμάτιο κάποιου θεο�, προστάτη των πυλών. Ο χώρος αυτός σήμερα δεν είναι ενιαίος, διότι πάνω από την π�λη του Πριάπου έχει χτιστεί ο περίβολος του 2ου αι. μ.Χ. Μία ακόμα π�λη βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του περιβόλου. Η σημαντικότερη κατασκευή του φρουρίου είναι μία δεξαμενή, που αποτελεί μεγάλο τεχνικό έργο της αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα μελισσοκάλαθου, βάθος 12μ. και μέγιστη διάμετρο 8μ. Είναι κατασκευασμένη με λαξευτο�ς γωνιόλιθους επενδυμένους με ισχυρό υδραυλικό κονίαμα. 
Στο φρο�ριο έχουν εντοπιστεί έξι φάσεις από τις οποίες σημαντικότερες είναι δ�ο: 1) του 4ου αι. π.Χ. με κ�ριο χαρακτηριστικό το ακανόνιστο τραπεζιόσχημο σ�στημα τοιχοδομίας και β) του 2ου αι.μ.Χ., στην οποία χρησιμοποιείται υλικό της α΄φάσης, αργές πέτρες και ασβεστοκονίαμα. 
Το φρο�ριο ανακαλ�φθηκε από τον Δ. Τριαντάφυλλο το 1973 κατά τη διάρκεια περιοδείας στην ορεινή Ροδόπη, για εντοπισμό αρχαιοτήτων. Ανασκάφτηκε από τον ίδιο, τα χρόνια 1975-1992. Ακολο�θησαν εργασίες διαμόρφωσης (1993-1998), περίφραξης κτλ. που θα ολοκληρωθο�ν με ολοκληρωμένο πρόγραμμα αξιοποίησης του χώρου το οποίο άρχισε να υλοποιείται το 2002 υπό την εποπτεία του ανασκαφέα. Ο χώρος είναι επισκέψιμος.

Το φρο�ριο είναι επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης με την ΛΑ" ΕΠΚΑ.

Το Φρο�ριο βρίσκεται στην κορυφή του υψώματος Καλές (Κάστρο) σε υψόμετρο 627 μ., 4 χλμ. ΝΑ του εγκαταλειμμένου χωριο� Καλ�βα. Η θέση του είναι στρατηγική γιατί από αυτό ελέγχεται μεγάλο μέρος της κοιλάδας του Νέστου. Υπάρχει επίσης οπτική επαφή με άλλα φρο�ρια της παρανέστιας περιοχής. Κατασκευάστηκε από τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας γ�ρω στο 340 π.Χ. στη θέση προϋπάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της Πρώιμης Εποχής Σιδήρου (9ος-8ος αι.π.Χ.). Χρησιμοποιήθηκε από τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, τους Ρωμαίους και τον Ιουστινιανό. Ο περίβολός του έχει σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου με περίμετρο 245μ. και μέγιστο σωζόμενο �ψος 3,50μ. Προστατευόταν με κυκλικο�ς και τετράπλευρους π�ργους από τους οποίους έχουν αποκαλυφθεί έξι, δ�ο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί. Αποκαλ�φθηκαν επίσης π�λες. Η κυρίως είσοδος του φρουρίου είναι η λεγόμενη " Π�λη του Πριάπου" - ονομασία που προέρχεται από το αποτροπαϊκό ανάγλυφο του θεο� που βρέθηκε κοντά της και κοσμο�σε τον θολίτη λίθο από το τόξο του υπέρθυρου. Η π�λη αυτή οδηγο�σε σε μία εσωτερική αυλή, όπου υπήρχαν δ�ο δίδυμες π�λες από τις οποίες κατευθυνόταν κανείς σε διαφορετικά τμήματα του φρουρίου. Στο κατώφλι της δυτικής (αριστερής για τον εισερχόμενο) υπάρχουν χαραγμένα πέλματα ποδιών που έχουν μαγική και αποτροπαϊκή σημασία. Στον τοίχο της ανατολικής υπάρχει τετράπλευρη κόγχη για το λατρευτικό αγαλμάτιο κάποιου θεο�, προστάτη των πυλών. Ο χώρος αυτός σήμερα δεν είναι ενιαίος, διότι πάνω από την π�λη του Πριάπου έχει χτιστεί ο περίβολος του 2ου αι. μ.Χ. Μία ακόμα π�λη βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του περιβόλου. Η σημαντικότερη κατασκευή του φρουρίου είναι μία δεξαμενή, που αποτελεί μεγάλο τεχνικό έργο της αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα μελισσοκάλαθου, βάθος 12μ. και μέγιστη διάμετρο 8μ. Είναι κατασκευασμένη με λαξευτο�ς γωνιόλιθους επενδυμένους με ισχυρό υδραυλικό κονίαμα. Στο φρο�ριο έχουν εντοπιστεί έξι φάσεις από τις οποίες σημαντικότερες είναι δ�ο: 1) του 4ου αι. π.Χ. με κ�ριο χαρακτηριστικό το ακανόνιστο τραπεζιόσχημο σ�στημα τοιχοδομίας και β) του 2ου αι.μ.Χ., στην οποία χρησιμοποιείται υλικό της α΄φάσης, αργές πέτρες και ασβεστοκονίαμα. Το φρο�ριο ανακαλ�φθηκε από τον Δ. Τριαντάφυλλο το 1973 κατά τη διάρκεια περιοδείας στην ορεινή Ροδόπη, για εντοπισμό αρχαιοτήτων. Ανασκάφτηκε από τον ίδιο, τα χρόνια 1975-1992. Ακολο�θησαν εργασίες διαμόρφωσης (1993-1998), περίφραξης κτλ. που θα ολοκληρωθο�ν με ολοκληρωμένο πρόγραμμα αξιοποίησης του χώρου το οποίο άρχισε να υλοποιείται το 2002 υπό την εποπτεία του ανασκαφέα. Ο χώρος είναι επισκέψιμος.

Στα ανατολικά του Παλαιοχωρίου, στο δήμο Παγγαίου του νομο� Καβάλας, στην κορυφή ενός από τους πρόβουνους του θρυλικο� Παγγαίου όρους, βρίσκονται τα ερείπια ενός κάστρου, το οποίο είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία αλλά και την παράδοση της περιοχής. Πρόκειται για το Κάστρο του Παλαιοχωρίου, που για αιώνες είναι γνωστό ως «το Κάστρο του Αλέξανδρου» ή «Βρανόκαστρο». Το κάστρο αυτό χτίστηκε αρχικά για να προστατε�ονται τα μεταλλεία χρυσο� που λειτουργο�σαν στην περιοχή και τα οποία συνέδραμαν στην υλοποίηση της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Καθώς τα κοιτάσματα του πολ�τιμου μετάλλου εξαντλήθηκαν, το Κάστρο εγκαταλείπεται. Η παράδοση διασώζει το τοπων�μιο «Κάστρο του Αλέξανδρου», που στις αρχές του 18ου αιώνα δίνει το όνομα αυτό και στο Παλαιοχώρι, το οποίο από περιηγητές αναφέρεται ως το «χωριό του Αλέξανδρου». Ακολουθεί η ρωμαϊκή κυριαρχία, και το κάστρο, σ�μφωνα με αποσπασματικές πληροφορίες, χρησιμοποιείται περιστασιακά ως φυλάκιο. Κατά τη βυζαντινή περίοδο, οι επιδρομές των Σλάβων στη Βαλκανική δημιουργο�ν την ανάγκη κάποια φρο�ρια στην περιοχή να επαναλειτουργήσουν. Tο 1185 λοιπόν, ο Βυζαντινός Στρατηγός Αλέξιος Βρανάς ανακατασκευάζει το κάστρο, ενισχ�ει τις οχυρώσεις του και το επανδρώνει. Αυτή τη φορά ο ρόλος του είναι να ελέγχει και να εποπτε�ει τη δίοδο που δημιουργο�νταν μεταξ� του ορεινο� όγκου του Παγγαίου και της Πρασιάδας λίμνης, που κάλυπτε την σημερινή πεδιάδα των Φιλίππων. Ήταν τότε που το «Κάστρο του Αλέξανδρου» μετονομάστηκε σε «Βρανόκαστρο» (Πηγή: Πολιτιστικός Σ�λλογος Παλαιοχωρίου Καβάλας, Άρης Μεντίζης).

Το Κάστρο ή φρο�ριο της Γκίμπρενας (τείχη και μισογκρεμισμένες εκκλησίες) με υψόμετρο 600 μέτρα, αποτελεί σημαντικό αναξιοποίητο αρχαιολογικό χώρο. Διατηρο�νται σήμερα στην κορυφή του τα ισχυρά ερειπωμένα τείχη, κτίρια και εκκλησίες μισογκρεμισμένες. Ο τόπος είναι διάσπαρτος από χειροποίητα αγγεία με διακοσμητικές διακλαδώσεις. Στην περιοχή Γιάτσιος υπάρχει αναξιοποίητος Τάφος Ελληνιστικών Χρόνων με πιθάρια.

Το κάστρο του Πυθίου ή Εμπ�θιον κατά τους βυζαντινο�ς συγγραφείς είναι κτισμένο σε ένα χαμηλό γήλοφο που αποτελεί την τελική απόληξη της γ�ρω ορεινής ζώνης προς την επίπεδη παραποτάμια πεδιάδα του Έβρου ποταμο�. Βρίσκεται στις παρυφές του σ�γχρονου οικισμο� Πυθίου σε απόσταση 15 χλμ. βόρεια από το Διδυμότειχο. 
Σ�μφωνα με τον ιστορικό Νικηφόρο Γρηγορά ιδρ�θηκε από τον Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνό (1341-1355) με σκοπό να αποτελέσει το προσωπικό του καταφ�γιο στις επιχειρήσεις που διεξήγαγε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε ανάμεσα σ΄αυτόν και τον νόμιμο διάδοχο. Η ίδρυση του τοποθετείται στα 1330-1340. Δεν γνώρισε όμως μεγάλη διάρκεια. Ήταν από τα πρώτα κάστρα που υπέκυψαν στις επιχειρήσεις των Οθωμανών Το�ρκων κατά την προέλασή τους προς τη Θράκη. Μετά τον παροπλισμό του αναπτ�χθηκε γ�ρω ένας οικισμός, γνωστός με το όνομα Καλελί Μπουργκάζ, ο οποίος βρισκόταν σε παρακλάδι του δρόμου από την Αδριανο�πολη προς το Διδυμότειχο. Κατά τους χρόνους της επανάστασης το χωριό έγινε γνωστό διότι εδώ ετάφη ο πατριάρχης Κ�ριλλος ΣΤ΄, ο οποίος απαγχονίστηκε στην Αδριανο�πολη το 1821. 
Το όλο συγκρότημα αποτελο�νταν από δ�ο περιβόλους, έναν εξωτερικό και έναν εσωτερικό. Ο εξωτερικός, από τον οποίο σήμερα σώζονται ελάχιστα τμήματα ανάμεσα στα σπίτια του οικισμο�, απλωνόταν σ΄ όλη την έκταση του λόφου. Ο εσωτερικός καταλαμβάνει το άκρο του λόφου και τμήμα του έχει καταστραφεί από την λάξευση του λόφου για τη διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής που διέρχεται ακριβώς στη βάση του. Οι δυο περίβολοι ενισχ�ονταν με π�ργους στις τρεις γωνίες, ενώ στα σημεία ένωσης των δ�ο περιβόλων υψώνονται οι δ�ο σωζόμενοι π�ργοι με την είσοδο προς τον εσωτερικό περίβολο ανάμεσά τους. Ο μεγάλος κεντρικός π�ργος είναι σχεδόν τετράγωνος στην κάτοψη με μήκος πλευράς 15 μ. Είναι τριώροφος και χρησίμευε ως κατοικία. Κάθε όροφος έχει τέσσερις χώρους που καλ�πτονται με θόλους που στηρίζονται σε πλίνθινα τόξα τα οποία ξεκινο�ν από κεντρικό πεσσό και καταλήγουν στους εξωτερικο�ς τοίχους. Η είσοδος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά. Στην ίδια πλευρά βρίσκεται και η διαμορφωμένη μέσα στο πάχος των τοίχων κτιστή κλίμακα που οδηγεί στους ορόφους και το δώμα του π�ργου. Στη σωζόμενη απόληξη του π�ργου διαμορφώνονται ισχυροί πρόβολοι που στήριζαν τον εξώστη ενός διευρυμένου ορόφου, ίσως και δ�ο, οι οποίοι περιλαμβάνονταν στον αρχικό σχεδιασμό, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι κατασκευάστηκαν. Οι πρόβολοι αυτοί αποτελο�ν καινοτομία της φρουριακής αρχιτεκτονικής στα χρόνια των Παλαιολόγων. Ο δε�τερος π�ργος εδράζεται σε χαμηλότερο επίπεδο, αλλά σώζεται σε μεγαλ�τερο �ψος. Είναι και αυτός σχεδόν τετράγωνος, αλλά μικρότερος με διαστάσεις 7,40 Χ 7,30 μ. και σώζεται σε �ψος 20 μ. Αποτελείται από τέσσερις ορόφους που στεγάζονται με σφαιρικο�ς θόλους. Ο κάθε όροφος είναι ανεξάρτητος. Ο δε�τερος όροφος είναι προσιτός από τον περίδρομο του τείχους. Η πρόσβαση στον τρίτο όροφο είναι δυνατή μέσω εσωτερικο� διαδρόμου πάνω από την ενδιάμεση τοξωτή π�λη, ενώ στον τέταρτο όροφο από τον μεγάλο π�ργο μέσω του περιδρόμου. 
Το φρο�ριο του Πυθίου, αν και δεν σώζει παρά μέρος μόνο του αρχικο� του μεγέθους, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τη μεγαλοπρέπεια, τη δ�ναμη και το ανάστημα των κτιριακών του όγκων. Κατατάσσεται στα πρωτοπόρα έργα της φρουριακής βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Δεν είναι μόνο ένα απλό στρατιωτικό αμυντικό έργο αλλά και μια μνημειώδης εγκατάσταση αυτοκράτορα.

Το Κάστρο Αερικο� βρίακεται στο χωριό Μυρτο�σα 18χμ. απο την Σταυρο�πολη. Κτίστηκε περίπου το 340 π.Χ. και σε �ψωμα 614μ. για τον έλεγχο της γ�ρω περιοχής. Επί Βυζαντινής εποχής στο Κάστρο εγκαταστάθηκαν τα στρατε�ματα του Βασ. Βουλγαροκτόνου, του Αλεξίου Κομνηνο�, και άλλων αυτοκρατόρων του Βυζαντίου. Σήμερα σώζονται μόνο ερείπια.Η πρόσβαση είναι δυνατή με όχημα με τετρακίνηση.

Τα Βυζαντινά Τείχη της Δράμας χρονολογο�νται στον 10ο αιώνα, αν και δε μπορεί να αποκλειστεί και πρωιμότερη χρονολόγησή τους. Είχαν περίμετρο 850 περίπου μέτρων. 
Το 1206, μετά την καταστροφή τους από το βο�λγαρο τσάρο Ιωαννίτση (Σκυλογιάννη), ανοικοδομήθηκαν εξαρχής από τον τότε διοικητή του κάστρου, λατίνο Βονιφάτιο Μομφερατικό.
Είχαν δ�ο π�λες και πέντε τουλάχιστον π�ργους. Τμήματά τους διατηρο�νται διάσπαρτα μέσα στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Το βόρειο τείχος, που διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση, προσφέρει σαφή εικόνα των διαστάσεων και της τοιχοδομίας τους (οδός Μιαο�λη). Στον περίβολο του ναο� των Ταξιαρχών (ΝΑ γωνία των τειχών) είναι ορατά τα ίχνη ενός από τα δ�ο γνωστά κλιμακοστάσια. Σε π�ργο της βόρειας πλευράς των τειχών, προσβάσιμο από την οδό 19ης Μα�ου, ο οποίος σήμερα σώζεται μισογκρεμισμένος, υπήρχε το ρολόι της πόλης, που αφαιρέθηκε από αυτόν το 1945.

Η Καβάλα ως εκ της γεωγραφικής της θέσεως (με το μεγάλο και φυσικό της λιμάνι, μοναδικό από τη Θεσσαλονίκη ως την Αλεξανδρο�πολη, με τη δυναμική της ενδοχώρα, της Ανατολικής Μακεδονίας και την πάντοτε δεσπόζουσα θέση στη βαλκανική πραγματικότητα) διαδραματίζει κεντρικό ρόλο όχι μόνο στα στενά όρια του γεωγραφικο� της χώρου, αλλά και σε τμήματα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε νησιά το Βορείου Αιγαίου και επιπλέον σε περιοχές άλλων γειτονικών-κυρίως της Βουλγαρίας-χωρών, που θέλουν να έχουν οικονομική δραστηριότητα και συνεργασία με την Καβάλα (προγράμματα INTERREG κλπ.). Το χαρακτηριστικό αυτό καθιστά την Καβάλα κέντρο παροχής υπηρεσιών, με μεγάλο τμήμα του πληθυσμο� της να ασχολείται με τον τομέα αυτό της Οικονομίας. Η Καβάλα, άλλωστε, υπήρξε κέντρο έντονης καπνεμπορικής δραστηριότητας στο 19ο και στο α’ μισό του 20oυ αιώνα, ενώ εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να είναι το κέντρο της παραγωγής, επεξεργασίας και εμπορίας μαρμάρων στη χώρα μας, να παράγει λιπάσματα, με τη μεγαλ�τερη βιομηχανία λιπασμάτων στην Ελλάδα (τη Β.Φ.Λ.), να παράγει και εξάγει-κυρίως στην Ευρώπη- γεωργικά προϊόντα (σταφ�λια και σπαράγγια) και να αποτελεί το σημαντικότερο τουριστικό προορισμό ανατολικώς της Θεσσαλονίκης, με περίπου 500.000 επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Για το λόγο αυτό η πόλη της Καβάλας είναι κέντρο χρηματοοικονομικό για την ευρ�τερη περιοχή και οι μεγάλες τράπεζες τη χρησιμοποιο�ν ως έδρα των περιφερειακών υπηρεσιών τους, ενώ χρηματιστηριακές επιχειρήσεις, μελετητικά γραφεία και επιχειρήσεις οικονομικών συμβο�λων την χρησιμοποιο�ν ως πόλη-σταθμό για τις δραστηριότητές τους. Η Καβάλα αποτελεί μεγάλο τουριστικό κέντρο και η περιοχή της έχει τουριστικά χαρακτηριστικά εφάμιλλα των ωραιότερων θερινών και χειμερινών προορισμών της Ελλάδας, αλλά και της Νότιας Ευρώπης, με τη Θάσο και την παραλιακή ζώνη του υπόλοιπου Νομο� να χαρακτηρίζονται από την ποικιλία του τοπίου, τις καθαρές θάλασσες και τις αναγκαίες υποδομές. Ουσιαστικά δεν είναι κορεσμένη σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχεία υψηλών κατηγοριών, και επειδή είναι αναγνωρισμένος, πλέον, προορισμός στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια αποτελεί μοναδική επενδυτική ευκαιρία για όσους ενδιαφέρονται για ασφαλείς επενδ�σεις.