Καμά�ες στην Καβάλα (Υδ�αγωγείο)

Οι "Καμάρες", αποτελο�ν ίσως το γνωστÏŒτερο μνημείο της σ�γχρονης πÏŒλης της Καβάλας. Είναι το εντυπωσιακÏŒτερο τμήμα ενÏŒς εκτεταμένου συστήματος �δρευσης που κατασκευάστηκε για να υδροδοτήσει τον άνυδρο βράχο της χερσονήσου Παναγίας, ÏŒπου αναπτ�χθηκε η αρχαία και μεσαιωνική φάση της πÏŒλης της Καβάλας. Η στρατηγική θέση της χερσÏŒνησου προσέλκυσε το ενδιαφέρον ήδη απÏŒ την πρÏŽιμη εποχή του Σιδήρου. Στον 7ο π.Χ. Θάσιοι άποικοι ίδρυσαν την πρÏŽτη εγκατάσταση που αναπτ�χθηκε σε μια σημαντική πÏŒλη της αρχαιÏŒτητας, γνωστή με το ÏŒνομα Νεάπολη. Στους ρωμαÏŠκο�ς χρÏŒνους εγκαταστάθηκαν εκεί Ρωμαίοι αξιωματο�χοι, ενÏŽ τα ευρήματα μαρτυρο�ν εμπορική δραστηριÏŒτητα με την Μικρά Ασία και το ανατολικÏŒ Αιγαίο. Στους πρÏŽτους χριστιανικο�ς αιÏŽνες στο λιμάνι της Νεάπολης κατέπλευσε απÏŒ την Ασία ο ΑπÏŒστολος Πα�λος με τη συνοδεία του. Το γεγονÏŒς αυτÏŒ σε συνδυασμÏŒ με την ίδρυση της πρÏŽτης χριστιανικής κοινÏŒτητας στους Φιλίππους πρέπει να την κατέστησαν χÏŽρο χριστιανικο� προσκυνήματος, γεγονÏŒς που θα μπορο�σε να δικαιολογήσει τη μετονομασία της σε Χριστο�πολη. Το νέο ÏŒνομα εμφανίζεται στον 9ο αι., εποχή κατά την οποία αναδεικν�εται σε ισχυρÏŒ φρο�ριο, υπολογίσιμο στους στρατιωτικο�ς σχεδιασμο�ς της περιοχής καθ΄ ÏŒλη τη βυζαντινή περίοδο. Με την ολοσχερή καταστροφή της στα 1391 η πÏŒλη ερημÏŽνεται και χρειάστηκε να περάσουν 130 χρÏŒνια για να οργανωθεί εκ νέου η ζωή. Η Î¯δρυση της νέας πÏŒλης με το ÏŒνομα Καβάλα τοποθετείται ανάμεσα στα 1526 και 1546/49. Το υδραγωγείο εντάσσεται στους σχεδιασμο�ς του Σουλτάνου ΣουλεÏŠμάν του Μεγαλοπρεπο�ς για την ανοικοδÏŒμηση της πÏŒλης. Ξεκινά απÏŒ τους απέναντι λÏŒφους στη θέση Σο�μπαση ή Τρία Καραγάτσια, ÏŒπου υπάρχουν πηγές νερο�. Ακολουθεί τις κλίσεις του εδάφους, διέρχεται απÏŒ πέντε λίθινες γέφυρες και διαθέτει τέσσερις κτιστές κρήνες με γο�ρνες για το πÏŒτισμα των ζÏŽων. Οι "Καμάρες" είναι το τελευταίο και πιο μνημειακÏŒ τμήμα του. ΓεφυρÏŽνουν το χαμηλωμένο τμήμα του εδάφους που παρεμβάλλεται μεταξ� του βράχου της χερσονήσου και του λÏŒφου των πηγÏŽν. ΟγκÏŽδη τετράπλευρα μεσÏŒβαθρα, που αναπτ�σσονται σε μήκος 270 μ. γεφυρÏŽνονται με τÏŒξα τα οποία συγκρατο�ν μια δε�τερη σειρά πεσσÏŽν και τÏŒξων που με τη σειρά τους διαμορφÏŽνουν την ανÏŽτερη επιφάνεια σε μέγιστο �ψος 26 μ., ÏŒπου επικάθεται ο αγωγÏŒς. Τα τÏŒξα της πρÏŽτης σειράς έχουν άνοιγμα 5,60 μ. και �ψος 12 μ. Μετρο�νται έντεκα τÏŒξα στη σειρά. Σε καθένα απÏŒ αυτά αντιστοιχεί ένα μικρÏŒτερο της πάνω ζÏŽνης με άνοιγμα 5,00 μ. και �ψος 8,00 μ. Στις δυο άκρες υπάρχουν τÏŒξα σε μια σειρά, τρία στην μια άκρη και τέσσερα στην άλλη. Στα μεσÏŒβαθρα της δε�τερης σειράς ανοίγονται δυο επάλληλες μικρές ανισομεγέθεις καμάρες, που ελαφρÏŽνουν την κατασκευή. Κάτω απÏŒ τις καμάρες του διέρχονται οι δυο κ�ριες αρτηρίες εισÏŒδου-εξÏŒδου στην σ�γχρονη πÏŒλη. Η σημερινή του μορφή οφείλεται στην εκτεταμένη ανακατασκευή που υπέστη στα χρÏŒνια του Σουλτάνου ΣουλεÏŠμάν του Μεγαλοπρεπο�ς (1520-1530). ΩστÏŒσο η μελέτη της τοιχοποιίας των κατÏŽτερων τμημάτων, επιτρέπει να υποθέσουμε ÏŒτι είναι παλαιÏŒτερο. Ενδεχομένως η αρχική του φάση να ανήκει στο ρωμαÏŠκÏŒ υδραγωγείο της Νεάπολης.