Μουσείο Καλαθοπλεκτικής Ρωμά
Το μουσείο στεγάζεται σε δικÏŒ του χÏŽρο στον οικισμÏŒ ΘρυλÏŒριο, 9,5 χιλ απÏŒ την Κομοτηνή ακολουθÏŽντας την παλαιά Εθνική οδÏŒ προς Σάπες. Υπάρχει επαρκής σήμανση. Τα καλάθια πο� εκτίθενται προÎρχονται απÏŒ τα τρία εθνικά τμήματα τής Θράκης (ελληνικÏŒ, βουλγαρικÏŒ, τουρκικÏŒ). Είναι το μοναδικÏŒ Μουσείο που καλ�πτει θεματολογικά τρεις χÏŽρες τής χερσονήσου του Αίμου, ÏŒπου κατοικο�ν συμπαγείς και πολυάριθμες ομάδες Ρωμά (τσιγγάνων). Τα εκθÎματα πο� συγκεντρÏŽθηκαν αποτελο�ν προÏŠÏŒν εκτεταμÎνης - γεωγραφικά και χρονικά - επιτÏŒπιας Îρευνας στις περιοχÎς της μείζονος Θράκης. ΜÎσα απÏŒ το Μουσείο επιχειρείται η διάσωση, μελÎτη, προβολή και ενίσχυση (ηθική και υλική) της πανάρχαιας καλαθοπλεκτικής τÎχνης. ΤαυτÏŒχρονα η μελÎτη του παραδοσιακο� πολιτισμο� των Ρωμά επεκτείνεται και στη διάσωση και άλλων τεχνÏŽν τους (ÏŒπως του κασσιτερωτή, του σιδερά, του ψαθοποιο�, του κοσκινοπoιο�, του κατασκευαστή κτενÏŽν, κ.α.), ÏŽστε με την ολοκλήρωση τής Îρευνας να δημιουργηθεί Îνα Μουσείο - πανÏŒραμα του τσιγγάνικου πολιτισμο�. ΕπιπλÎον, και για να καλ�πτεται πλήρως η ιστορία και ο χαρακτήρας της καλαθοπλεκτικής, εκτίθενται δημιουργήματα και δ�ο άλλων καλαθοπλεκτικÏŽν παραδÏŒσεων: α) των ορεισίβιων ΡοδÏŒπης, οι ρίζες της οποίας φτάνουν στη Βυζαντινή περίοδο και β) των Ελλήνων προσφ�γων απÏŒ τον Ε�ξεινο ΠÏŒντο, την Ανατολική Ρωμυλία και την Ανατολική Θράκη. ΜικρÎς συλλογÎς καλαθιÏŽν υπάρχουν διάσπαρτες σε λαογραφικά μουσεία, αλλά εξειδικευμÎνο δεν υπάρχει. Είναι κάτι σπάνιο για τα ευρωπαÏŠκά δεδομÎνα και πολ� περισσÏŒτερο για τους τσιγγάνους. Έχουμε αναπτ�ξει δεσμο�ς και δια�λους επικοινωνίας με πολιτιστικά κÎντρα των Ρωμά στην ΕυρÏŽπη, ÏŒπως στη ΒουδαπÎστη, στη Γαλλία στην Αγγλία και σε άλλες χÏŽρες, ÏŒπου λειτουργο�ν ανάλογα ιδρ�ματα. ÎŒταν αναφÎρονται στα ιδρ�ματα των Ρωμά στην ΕυρÏŽπη αναφÎρονται και στο Μουσείο της Θράκης.