Κάστ�ο Καλ�βας - Ιωνικό

Το Φρο�ριο βρίσκεται στην κορυφή του υψÏŽματος Καλές (Κάστρο) σε υψÏŒμετρο 627 μ., 4 χλμ. ΝΑ του εγκαταλειμμένου χωριο� Καλ�βα. Η θέση του είναι στρατηγική γιατί απÏŒ αυτÏŒ ελέγχεται μεγάλο μέρος της κοιλάδας του Νέστου. Υπάρχει επίσης οπτική επαφή με άλλα φρο�ρια της παρανέστιας περιοχής. Κατασκευάστηκε απÏŒ τον Φίλιππο Β΄της Μακεδονίας γ�ρω στο 340 π.Χ. στη θέση προÏ‹πάρχουσας θρακικής εγκατάστασης της ΠρÏŽιμης Εποχής Σιδήρου (9ος-8ος αι.π.Χ.). Χρησιμοποιήθηκε απÏŒ τον Φίλιππο Ε΄, τον Περσέα, τους Ρωμαίους και τον ΙουστινιανÏŒ. Ο περίβολÏŒς του έχει σχήμα ακανÏŒνιστου τραπεζίου με περίμετρο 245μ. και μέγιστο σωζÏŒμενο �ψος 3,50μ. ΠροστατευÏŒταν με κυκλικο�ς και τετράπλευρους π�ργους απÏŒ τους οποίους έχουν αποκαλυφθεί έξι, δ�ο τετράπλευροι και τέσσερις κυκλικοί. Αποκαλ�φθηκαν επίσης π�λες. Η κυρίως είσοδος του φρουρίου είναι η λεγÏŒμενη " Π�λη του Πριάπου" - ονομασία που προέρχεται απÏŒ το αποτροπαÏŠκÏŒ ανάγλυφο του θεο� που βρέθηκε κοντά της και κοσμο�σε τον θολίτη λίθο απÏŒ το τÏŒξο του υπέρθυρου. Η π�λη αυτή οδηγο�σε σε μία εσωτερική αυλή, ÏŒπου υπήρχαν δ�ο δίδυμες π�λες απÏŒ τις οποίες κατευθυνÏŒταν κανείς σε διαφορετικά τμήματα του φρουρίου. Στο κατÏŽφλι της δυτικής (αριστερής για τον εισερχÏŒμενο) υπάρχουν χαραγμένα πέλματα ποδιÏŽν που έχουν μαγική και αποτροπαÏŠκή σημασία. Στον τοίχο της ανατολικής υπάρχει τετράπλευρη κÏŒγχη για το λατρευτικÏŒ αγαλμάτιο κάποιου θεο�, προστάτη των πυλÏŽν. Ο χÏŽρος αυτÏŒς σήμερα δεν είναι ενιαίος, διÏŒτι πάνω απÏŒ την π�λη του Πριάπου έχει χτιστεί ο περίβολος του 2ου αι. μ.Χ. Μία ακÏŒμα π�λη βρίσκεται στο βÏŒρειο τμήμα του περιβÏŒλου. Η σημαντικÏŒτερη κατασκευή του φρουρίου είναι μία δεξαμενή, που αποτελεί μεγάλο τεχνικÏŒ έργο της αρχαίας μηχανικής και υδραυλικής. Έχει σχήμα μελισσοκάλαθου, βάθος 12μ. και μέγιστη διάμετρο 8μ. Είναι κατασκευασμένη με λαξευτο�ς γωνιÏŒλιθους επενδυμένους με ισχυρÏŒ υδραυλικÏŒ κονίαμα. Στο φρο�ριο έχουν εντοπιστεί έξι φάσεις απÏŒ τις οποίες σημαντικÏŒτερες είναι δ�ο: 1) του 4ου αι. π.Χ. με κ�ριο χαρακτηριστικÏŒ το ακανÏŒνιστο τραπεζιÏŒσχημο σ�στημα τοιχοδομίας και β) του 2ου αι.μ.Χ., στην οποία χρησιμοποιείται υλικÏŒ της α΄φάσης, αργές πέτρες και ασβεστοκονίαμα. Το φρο�ριο ανακαλ�φθηκε απÏŒ τον Δ. Τριαντάφυλλο το 1973 κατά τη διάρκεια περιοδείας στην ορεινή ΡοδÏŒπη, για εντοπισμÏŒ αρχαιοτήτων. Ανασκάφτηκε απÏŒ τον ίδιο, τα χρÏŒνια 1975-1992. Ακολο�θησαν εργασίες διαμÏŒρφωσης (1993-1998), περίφραξης κτλ. που θα ολοκληρωθο�ν με ολοκληρωμένο πρÏŒγραμμα αξιοποίησης του χÏŽρου το οποίο άρχισε να υλοποιείται το 2002 υπÏŒ την εποπτεία του ανασκαφέα. Ο χÏŽρος είναι επισκέψιμος.