Πε�ιήγηση στην πόλη της Καβάλας - Π.Ε. Καβάλας
ΑπÏŒ την οδÏŒ Πουλίδου ανηφορίζετε σιγά-σιγά προς την Παλιά πÏŒλη, διατηρητÎο ιστορικÏŒ οικισμÏŒ, πιστÏŒ στο �φος της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με τα σαχνισιά, το ξ�λο, την πÎτρα και τα υπÎροχα χρÏŽματα που διαφοροποιο�ν με υψηλή αισθητική το αστικÏŒ τοπίο. ΚαφÎ, ταβερνάκια και εστιατÏŒρια για ÏŒλα τα γο�στα και ÏŒλες τις τσÎπες. Προχωρείτε και συναντάτε στα δεξιά σας το ΙμαρÎτ. Χτίστηκε απÏŒ τον Μωχάμετ Άλη (1769-1849), ιδρυτή της τελευταίας αιγυπτιακής δυναστείας, που γεννήθηκε και Îζησε στην Καβάλα και στη Θάσο. Το συγκρÏŒτημα περιλάμβανε ιεροδιδασκαλείο, οικοτροφείο και αργÏŒτερα, πτωχοκομείο. ΕξαιρετικÏŒ δείγμα οθωμανικής αρχιτεκτονικής, λειτουργεί σήμερα ως ξενοδοχείο. Στο τÎρμα του δρÏŒμου: η πλατεία με τον ανδριάντα και το Κονάκι του Μωχάμετ Άλη το οποίο λειτουργεί ως Μουσείο. Πίσω απÏŒ τον μαντρÏŒτοιχο, Îνας μεγάλος κήπος φιλοξενεί Îνα χαρακτηριστικÏŒ δείγμα της οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 18ου αι. στην Ελλάδα. Η αυθεντική εσωτερική του διαρρ�θμιση με τον ανδρÏŽνα στη νÏŒτια ενÏŒτητα, τον γυναικωνίτη στη βÏŒρεια και τον περίφημο σοφά, τον μοναδικÏŒ χÏŽρο επικοινωνίας με τα υπÏŒλοιπα δωμάτια, διατηρεί και την κουζίνα που επικοινωνεί με το υπÏŒλοιπο σπίτι μÏŒνο μÎσα απÏŒ Îνα περιστρεφÏŒμενο ντουλαπάκι. ΑπÏŒ αυτÏŒ οι γυναίκες, αÏŒρατες, σερβίριζαν το φαγητÏŒ. Το άγαλμα του Μωχάμετ Άλη, Îργο του γλ�πτη Κων/νου. Δημητριάδη (1934), τον αναπαριστά Îφιππο, με το σπαθί (να μπαίνει) στη θήκη, δηλÏŽνοντας την επιθυμία του να επιστρÎψει στη γενÎτειρά του για να ξεκουραστεί (το ίδιο άγαλμα υπάρχει και στην Αλεξάνδρεια ÏŒπου εκεί, ετοιμοπÏŒλεμος, βγάζει το σπαθί απÏŒ τη θήκη). ΕπιστρÎφοντας προς το ΙμαρÎτ, παίρνετε την οδÏŒ ΜεχμÎτ Αλή, ÏŒπου συναντάτε το συγκρÏŒτημα Χαλίλ ΜπÎη (Παλιά Μουσική), το οποίο, εκτÏŒς απÏŒ το τÎμενος του 16ου αι. (χτισμÎνο πάνω στα θεμÎλια παλαιοχριστιανικής βασιλικής), διασÏŽζει και 8 δωμάτια του μεντρεσÎ (ιεροδιδασκαλείο). Στις αρχÎς του 20ου αι., στÎγασε το παρθεναγωγείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενÏŽ μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, προσφυγικÎς οικογÎνειες. Στη δεκαετία 1930-1940, φιλοξÎνησε τη Φιλαρμονική της Καβάλας, απÏŒ ÏŒπου και η ονομασÎ¯α «Παλιά Μουσική». ΑπÏŒ το Χαλίλ ΜπÎη, μÎσω της οδο� Ανθεμίου, κατευθ�νεστε προς το Φρο�ριο, που κατασκευάστηκε στις αρχÎς του 15ου αι. μ.Χ, ενσωματÏŽνοντας τα ερείπια της βυζαντινής ακρÏŒπολης. Έχει μήκος 65μ. και πλάτος 17-60μ., είναι χτισμÎνο με τοπικÏŒ γρανίτη, το�βλα, μάρμαρο και ασβεστοκονίαμα. Ο εξωτερικÏŒς περίβολος διαθÎτει τρεις π�ργους, προμαχÏŽνα και δ�ο π�λες: την αχρηστευμÎνη βορειοδυτική και τη σημερινή είσοδο (στα ΝΑ). Ο εσωτερικÏŒς περίβολος περιλαμβάνει τη δεξαμενή νερο�, την αποθήκη πυρομαχικÏŽν και τροφίμων, το κατάλυμα της φρουράς και τον κεντρικÏŒ κυκλικÏŒ π�ργο, �ψους 18μ. ΠαρÏŒτι χτισμÎνος με τα πρÏŒτυπα της εποχής πριν απÏŒ την επικράτηση των πυροβÏŒλων, αντεπεξήλθε αποτελεσματικά στις αλλεπάλληλες πειρατικÎς επιδρομÎς του 16ου-17ου αι. και στις βολÎς του ενετικο� στÏŒλου του Μοροζίνι (1684). Το 1885, εγκαταλείπεται οριστικά. Το φρο�ριο φιλοξενεί διάφορες καλλιτεχνικÎς εκδηλÏŽσεις. Είσοδος ελε�θερη. �ρες λειτουργίας: Τρίτη - Κυριακή: 8:30 - μεσάνυχτα.ΧειμερινÏŒ ωράριο: ΝοÎμβριος-Μάρτιος: 8:30 – 16:00. Στο Φρο�ριο καταλήγει το υδραγωγείο («Καμάρες»). Η ανÎγερσή του στις αρχÎς του 16ου αι. (1520-1530), Îφερε στη μαραζωμÎνη πÏŒλη ακμή και ευημερία. ΥδροδÏŒτησε τη χερσÏŒνησο της Παναγίας επί 4 αιÏŽνες. Αρχαιολογικά και ιστορικά δεδομÎνα οδηγο�ν στην υπÏŒθεση ÏŒτι στήθηκε στη θÎση κατεστραμμÎνου ρωμαÏŠκο� υδραγωγείου των πρÏŽτων μ.Χ. αιÏŽνων. Ο υδραγωγÏŒς του, μήκους 6,5χλμ, ξεκινο�σε απÏŒ υψÏŒμετρο 400μ. στην πηγή «Σο�μπαση» Î® «Τρία Καραγάτσια» περνο�σε απÏŒ 5 πÎτρινα γεφ�ρια και κατÎληγε στην υδατογÎφυρα (Καμάρες) σε �ψος 75μ. Σήμερα, η πορεία του αγωγο� είναι εμφανής ως την εκκλησία του Αγ. Κωνσταντίνου, απÏŒ εκεί και πÎρα χάνεται στον οικοδομικÏŒ ιστÏŒ της οδο� Αγ. Κωνσταντίνου και Κωνσταντινίδου Ποιητο�, για να ξαναεμφανιστεί στις Καμάρες. Κατεβαίνετε την ΙερολοχιτÏŽν και συνεχίζετε προς το κÎντρο της πÏŒλης, επί της οδο� ΚουντουριÏŽτου, εκεί κοντά βρίσκεται ο Ι. Ν. του Αγ. Νικολάου, κτίσμα του 16ου αι. και δίπλα του το Βήμα ΑποστÏŒλου Πα�λου, σ�νθεση ψηφιδωτο� 35τ.μ. με θÎμα «Η Î¬φιξη του ΑποστÏŒλου Πα�λου στη Νεάπολη Φιλίππων». Σ�μφωνα με τις Πράξεις των ΑποστÏŒλων, ο Απ. Πα�λος ήρθε εδÏŽ το 50 μ.Χ. �στερα απÏŒ αίτημα ΜακεδÏŒνα, ο οποίος του εμφανίστηκε με τη μορφή οράματος. Κατευθ�νεστε στην λεωφÏŒρο Ερυθρο� Σταυρο� με προορισμÏŒ το ΑρχαιολογικÏŒ Μουσείο, στον αρ. 17 (πάρκο Φαλήρου), χτισμÎνο το 1963, σε σχÎδιο των καθηγητÏŽν της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δ. Φατο�ρο και Γ. Τριανταφυλλίδη. Ιδιαίτερο ενδιαφÎρον παρουσιάζουν τα ευρήματα απÏŒ τις ανασκαφÎς στο Ντικιλί-Τας, νεολιθικÏŒ (6.500 π.Χ.) οικισμÏŒ γεωργοκτηνοτρÏŒφων, 2χλμ. απÏŒ τους Φιλίππους, στον οποίο βρÎθηκαν μεγάλες ποσÏŒτητες απÏŒ απανθρακωμÎνες ρÏŽγες πατημÎνων σταφυλιÏŽν, σαφή Îνδειξη οινοποίησης. Η αναπαράσταση δ�ο ιωνικÏŽν κιÏŒνων του ναο� της θεάς ΠαρθÎνου (5ος π.Χ.αι.), πολιο�χου της αρχαίας Νεάπολης, στο πραγματικÏŒ τους �ψος και το σ�νολο απÏŒ άλλα αρχιτεκτονικά του μÎλη (κιονÏŒκρανα, κυμάτια), επιτρÎπουν στον επισκÎπτη να σχηματίσει μια εικÏŒνα του σπουδαίου αυτο� μνημείου. Η μÏŒνιμη Îκθεση «Νεάπολις – Χριστο�πολις – Καβάλα» αφηγείται την ιστορία της πÏŒλης απÏŒ την αρχαιÏŒτητα ως τα νεÏŒτερα χρÏŒνια. ΤηλÎφωνο: +30 25102 22335 ΘερινÏŒ ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή: 9:00 – 16:00, ΧειμερινÏŒ ωράριο λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή: 9:00 – 15:00 Είσοδος: 2 ευρÏŽ. ΕπιστρÎφετε προς το κÎντρο, περνάτε απÏŒ το επιβλητικÏŒ κτήριο της ΠεριφÎρειας (στα δεξιά σας), συνεχίζετε προς το λιμάνι και μετά την οδÏŒ Δαγκλή, στρίβετε αριστερά προς το ΗρÏŽο των ΠεσÏŒντων στον ΔημοτικÏŒ Κήπο. Μπροστά σας, ανοίγεται το πάρκο του Δημοτικο� Κήπου με το χάλκινο άγαλμα της Νίκης, Îργο του γλ�πτη Γ. ΠαρμακÎλη. Την ανάγλυφη παράσταση στο χÏŽρο του ηρÏŽου φιλοτÎχνησε ο γλ�πτης Δ. Γερολυμάτος και αναφÎρεται στους αγÏŽνες των Ελλήνων απÏŒ την αρχαιÏŒτητα μÎχρι το 1940-41. Στο βάθος υψÏŽνεται το μÎγαρο του Δημαρχείου, μια μικρογραφία Ουγγρικο� π�ργου, ολÏŒλευκο, με δίλοβη μεγαλοπρεπή σκάλα, χτισμÎνο περί το 1895 απÏŒ τον Ο�γγρο καπνÎμπορο Πιερ ΧÎρτσοκ (Pierre Herzog). Το 1937, επί δημαρχίας Α. Μπαλάνου, αγοράστηκε απÏŒ τον Δήμο Καβάλας και Îκτοτε στεγάζει το δημαρχείο της. Το κτήριο Άντολφ Βιξ (Κ�πρου 8)κατοικία και Îδρα των εμπορικÏŽν δραστηριοτήτων του Γερμανο�βαρÏŽνου Adolf Wix, χτισμÎνο το 1899, Îχει πολλά κοινά στοιχείαμε το παρακείμενο δημοτικÏŒ μÎγαρο, καθÏŽς και Îντονα γοτθικάχαρακτηριστικά. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Καβάλας. Επί της οδο� Κ�πρου, δίπλα στα καφÎ κάτω απÏŒ το Δημαρχείο, ηΜονή ΛαζαριστÏŽν, χτισμÎνη την τετραετία 1888-1892, παρουσιάζειμεικτά αρχιτεκτονικά στοιχεία με νεοκλασική επίδραση. Χρησιμοποιήθηκε ως ΓαλλικÏŒ προξενείο. Η Μεγάλη ΛÎσχη (Κ�πρου 12) χτισμÎνη το 1909 απÏŒ τη ΦιλÏŒπτωχοΑδελφÏŒτητα ΚυριÏŽν Καβάλας (Φ.Α.Κ.Κ.), στÎγαζε τη ΛÎσχη Ελληνικής ΚοινÏŒτητας Καβάλας και εγκαινιάστηκε στις 22 Μα�ου 1910. Εξαίρετο δείγμα αυστριακο� μπαρÏŒκ στην ΕυρÏŽπη και μοναδικÏŒστην Ελλάδα. Ο συνδυασμÏŒς των χρωμάτων των ÏŒψεων (μελί καιαυτοκρατορικÏŒ κÏŒκκινο) μοιάζει να αντιγράφει τμήμα του ΜεγάρουΜουσικής της ΒιÎννης (Musikverein). Στη νεοκλασική ÏŒψη τουκτιρίου παρατηρο�νται αρκετά στοιχεία της αρχαιοελληνικήςπαράδοσης (ψευδοκίονες, κιονÏŒκρανα, διαζÏŽματα κ.ά.). Το κτήριοαναπαλαιÏŽνεται και θα λειτουργήσει ως πολιτιστικÏŒς πολυχÏŽρος.Το ΜÎγαρο ΤÏŒκου (Κ�πρου 14) στεγάζει την 12η Εφορία ΒυζαντινÏŽνΑρχαιοτήτων. Χτίστηκε το 1879 απÏŒ τον καπνÎμπορο Δ. ΤÏŒκο. Το1911 αγοράστηκε για λογαριασμÏŒ της ΦιλÏŒπτωχου ΑδελφÏŒτηταςΚυριÏŽν Καβάλας. Λειτο�ργησε ως προξενείο ενÏŽ στÎγασε τοΔημαρχείο της πÏŒλης απÏŒ την απελευθÎρωση της Καβάλας ως το1937. Πίσω και δεξιά απÏŒ το Δημαρχείο, στην Πλατεία Καπνεργάτη, η ÏŒψηενÏŒς πολυÏŽροφου κτηρίου αιχμαλωτίζει το βλÎμμα. Η ΔημοτικήΚαπναποθήκη χτισμÎνη στις αρχÎς του 20ου αι., απÏŒ τον Το�ρκοκαπνÎμπορο Κιζί Μιμίν. Δείγμα οθωμανικο� νεοκλασικισμο�(ψευδοκίονες, κιονÏŒκρανα, γείσα) με στοιχεία μπαρÏŒκ, ÏŒπως η επι-βλητική επίστεψη της στÎγης, με τα τÎσσερα στÎμματα. Ανήκει στονΔήμο Καβάλας και στεγάζει το ΝαυτικÏŒ Μουσείο, ενÏŽ πρÏŒκειταινα φιλοξενήσει το ΛαογραφικÏŒ Μουσείο Καβάλας και το Μουσείου Καπνο�. Λειτουργεί και ως εκθεσιακÏŒς χÏŽρος. ΑπÏŒ την Πλατεία Καπνεργάτη, περνÏŽντας απÏŒ τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, παίρνετε τον ανήφορο, δεξιά απÏŒ το πάρκινγκ, και στρίβετεδεξιά στην Κωνσταντίνου ΠαλαιολÏŒγου, για να επισκεφθείτε τοΜουσείο Καπνο�, θεματικÏŒ μουσείο, με αντικείμενα κι αρχειακÏŒυλικÏŒ για την καλλιÎργεια και την παραγωγή του καπνο�, τηναγροτική κι εμπορική επεξεργασία του, τα βιομηχανικά καπνικάπροÏŠÏŒντα και τα εκθεσιακά καπνοδείγματα. Η μοναδικÏŒτητα τουΜουσείου Καπνο� εντοπίζεται ÏŒχι μÏŒνο στο ÏŒτι περιλαμβάνει κι εκ-θÎτει την εμπορική επεξεργασία των ανατολικÏŽν καπνÏŽν (που δενβρίσκονται σε κανÎνα άλλο μουσείο του κÏŒσμου), αλλά και στο ÏŒτιαποτελεί Îνα τεχνολογικÏŒ μουσείο που αναδεικν�ει την κοινωνικήιστορία της Καβάλας κι ευρ�τερα της Ανατολικής Μακεδονίας καιΘράκης. ΤηλÎφωνο: +30 25102 23344 www.tobaccomuseum.gr Στον ίδιο δρÏŒμο θα δείτε και το ΠαλιÏŒ Παρθεναγωγείο, Îνα λιτÏŒ νεοκλασικÏŒ κτήριο του 1894, στην κατασκευή του οποίου συνεισÎφεραν οικονομικά εκτÏŒς απÏŒ τους επιφανείς καπνεμπÏŒρους της πÏŒληςκαι οι καπνεργάτες, οι οποίοι προσÎφεραν απÏŒ Îνα ημερομίσθιο οκαθÎνας. Σήμερα στεγάζει το 10ο ΔημοτικÏŒ Σχολείο Καβάλας.Το ΔημοτικÏŒ Ωδείο Καβάλας (ΒενιζÎλου Ελευθερίου 67) στεγάζεταισε νεοκλασικÏŒ κτίσμα (αετÏŽματα, ψευδοκίονες, πλαίσια παραθ�ρων, ρομβοειδή γεωμετρικά σχήματα κ.λπ.), που ανεγÎρθηκεπριν το 1884, ως κατοικία καπνεμπÏŒρου. Κάθε χρÏŒνο το ΩδείοδιοργανÏŽνει το ΔιεθνÎς ΜουσικÏŒ ΦεστιβÎ¬λ «Γ.Α. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ»και Διεθνή Μουσικά Σεμινάρια. Το παρακείμενο κτήριο του παλιο�ωδείου, μοναδικÏŒ δείγμα αρχιτεκτονικής του γαλλικο� ροκοκÏŒστην Καβάλα, χτίστηκε την ίδια περίοδο με το ωδείο.